Dlaczego nie należy zapominać o regularnej cytologii?
Autor: Grzegorz Jakiel
Badanie cytologiczne to jedno z najważniejszych badań diagnostycznych, jakie powinno być regularnie przeprowadzane u kobiet. W dzisiejszym wpisie na blogu gabinetów ginekologicznych prof. dr. hab. n. med. Grzegorza Jakiela w Warszawie i w Lublinie opisujemy, co to jest cytologia, jak często badanie to powinno być wykonywane oraz dlaczego jest tak ważne dla zdrowia kobiet.
Znaczenie badania cytologicznego
Badanie cytologiczne jest wykonywane przede wszystkim w kierunku raka szyjki macicy. W trakcie badanie pobierany jest wymaz z pochwy, w którym sprawdza się, czy obecne są tylko komórki prawidłowego nabłonka tarczy i kanału szyjki macicy, czy są w nim także komórki podejrzane, czyli np. komórki dysplastyczne lub komórki nowotworowe. Wyniki cytologii dają pacjentkom informacje, czy istnieje u nich ryzyko powstania raka szyjki macicy i konieczna jest dalsza diagnostyka i rozpoczęcie leczenia, czy też nie ma żadnego zagrożenia. Sytuacja ta jednak z biegiem czasu może się zmienić, dlatego też niezbędne jest regularne wykonywanie cytologii.
Świadomość tego, że naszemu zdrowiu zagraża jakieś niebezpieczeństwo, sprawia, że można szybko rozpocząć leczenie i uniknąć poważniejszych problemów. Rak szyjki macicy cały czas niestety jest w Polsce jedną z głównych przyczyn przedwczesnych zgonów u kobiet w wieku rozrodczym. Poprzez regularne wykonywanie cytologii, można im zapobiec.
Jak często powinno się wykonywać cytologię?
Rozpoczęcie wykonywania badań cytologicznych zaleca się pacjentkom po ukończeniu 20-25 lat. Regularne wykonywanie cytologii powinno być też jednak rozpoczęte przez pacjentki, które zaczęły wcześniej współżycie oraz u których doszło do powstania jakichś zakażeń lub infekcji. Są to bowiem jedne z głównych czynników, które zwiększają ryzyko powstania raka szyjki macicy.
W większości przypadków pacjentki powinny wykonywać badanie cytologiczne raz na 3 lata. W niektórych przypadkach cytologia powinna być jednak wykonywana co roku. Predyspozycjami do częstszego wykonywania cytologii są m.in. nosicielstwo wirusa HPV lub wirusa HIV, przebyta chemioterapia i związane z tym obniżenie odporności.
Zgodnie z zaleceniami kobiety w wieku 21-30 lat powinny wykonywać badanie cytologiczne raz na 3 lata. Po przekroczeniu 30 lat, jeżeli wcześniejsze wyniki badań były ujemne, można zmniejszyć regularność wykonywania cytologii i zgłaszać się do gabinetu ginekologicznego co 3-5 lat. Po 65. roku życia z kolei można się skonsultować z ginekologiem, bo być może nie będzie już potrzeby dalszego wykonywania testów cytologicznych.
Dlaczego nie można zapominać o regularnym wykonywaniu cytologii?
Badanie cytologiczne pozwala stwierdzić zakażenie wirusem HPV, czyli czynnika, który jest główną przyczyną zachorowania na raka szyjki macicy. Głównym zagrożeniem są HPV typu 16 lub 18. Stwierdzenie w pobranym u pacjentki wymazie obecności wirusa HPV jest dla lekarza wskazaniem, że u pacjentki występuje zwiększone ryzyko najpierw wystąpienia infekcji, a później zachorowania na raka szyjki macicy.