Endometrioza - przyczyny, objawy i leczenie

Autor: Grzegorz Jakiel

Endometrioza jest chorobą kobiet w wieku rozrodczym. Dotyka około 7-15% z nich, często postępując bezobjawowo. Czasem manifestuje się bólem w czasie stosunku. Jest przyczyną problemów z płodnością. Czym właściwie jest endometrioza i czy można ją wyleczyć?

 

Przyczyny występowania endometriozy

Endometrioza jest schorzeniem polegającym na nietypowej lokalizacji endometrium (błony śluzowej macicy). Ogniska endometrium mogą powstawać w mięśniu macicy (adenomioza), w jamie otrzewnowej, przestrzeni pozaotrzewnowej, ścianie jelit i pęcherza moczowego, a nawet w narządach odległych (opisano kilka przypadków endometriozy oka). Teorie patogenezy tego schorzenia obejmują:

  • uwarunkowania genetyczne,

  • wsteczną menstruację – hipoteza ta zakłada, że u niektórych kobiet dochodzi do przeniesienia komórek endometrium poza jamę macicy przez jajowód, w wyniku wstecznej menstruacji,

  • przeniesienie bezpośrednie – zgodnie z tym założeniem komórki endometrium dostają się do jamy otrzewnej w wyniku bezpośredniego kontaktu, na przykład w czasie cesarskiego cięcia, a także niektórych zabiegów ginekologicznych,

  • pojawienie się komórek odmiennych od tych, które powinny występować w danym miejscu organizmu (metaplazja),

  • przeniesienie komórek endometrium przez układ krwionośny.

endometrioza

Warto wiedzieć, że przyczyny pojawiania się endometriozy nadal są badane, by móc im przeciwdziałać i łatwiej określić ryzyko pojawienia się choroby oraz wdrożyć skuteczne metody całkowitego wyleczenia.

 

Objawy endometriozy

Endometrioza rozwija się często bezobjawowo, nie manifestując dolegliwości bólowych. Często jest wykrywana podczas badań kontrolnych lub wtedy, gdy pojawiają się problemy z zajściem w ciążę. Do objawów endometriozy należą:

  • silne bóle brzucha, zwykle podczas miesiączki

  • intensywny PMS,

  • zaburzenia miesiączkowania,

  • ból podczas stosunku,

  • zaburzenia płodności,

  • krwawienia poza miesiączką,

  • intensywna miesiączka,

  • krew w moczu,

  • zaparcia, wymioty, biegunka, wzdęcia, krew w stolcu,

  • długotrwałe, nieustępujące zmęczenie.

Nie muszą występować wszystkie te objawy, by móc podejrzewać endometriozę. Niekiedy jeden z nich jest już sygnałem do rozpoczęcia diagnostyki.

 

Leczenie endometriozy

Diagnostyka endometriozy polega w początkowej fazie na badaniu ginekologicznym (jest ono zaskakująco skuteczne w wykrywaniu endometriozy), wykonaniu badania USG lub MRI (prześwietlenie rezonansem magnetycznym), co pozwala na rozpoznanie ognisk. Jeśli jednak nie są one widoczne w tych badaniach, nie oznacza to braku ich obecności. Definitywne rozpoznanie przynosi zabieg operacyjny i badanie mikroskopowe pobranego materiału. Zwykle jest to zabieg laparoskopowy, ale niekiedy sytuacja wymaga otwarcia powłok brzusznych. Potwierdzenie choroby rozpoczyna proces leczenia. Postępowanie ma charakter objawowy i polega na przyjmowaniu leków, oddziałujących na podział komórek endometrium, w celu zahamowania jego wzrostu. Drugą drogą postępowania jest operacyjne wycięcie niepożądanych zmian. Leczenia farmakologicznego nie da się pogodzić z jednoczesnym leczeniem niepłodności. Endometrioza jest chorobą przewlekłą, której leczenie należy prowadzić pod nadzorem specjalisty – ginekologa.

Warto zaznaczyć, że badania pokazują, iż istnieje korelacja pomiędzy pojawieniem się endometriozy a sposobem odżywiania. W tym kontekście trzeba pamiętać, że zdrowa, zbilansowana dieta oraz aktywność fizyczna wpływają pozytywnie na każdy obszar funkcjonowania organizmu.

Czy miesiączkowanie musi być bolesne? Przeczytaj na naszym blogu